Làm người tự trong trước rồi hãy làm quan

[xứ việt]

Từ khóa "cả họ làm quan" đang nóng sốt trên trang tìm kiếm Google, Khoảng 23.000.000 kết quả (0,38 giây), trước đó nhiều tiếng nói cảnh báo đã được gióng lên ở diễn đàn quốc hội. Nhiệm kỳ trước đại biểu Dương Trung Quốc đã nêu ý kiến về "văn hóa từ chức", nhiệm kỳ này ông vẫn tiếp tục: "Nói từ chức là từ chối nhiệm vụ của Đảng giao chỉ là biện hộ". Đại biểu Lê Thanh Vân đoàn Cà Mau, đề nghị Chính phủ "khởi xướng văn hóa từ chức để nhường chỗ cho bậc hiền tài". Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mới đây đã giao cho Bộ nội vụ xây dựng đề án "Nghị định về quy chế văn hóa từ chức". Tôi kiến nghị: đồng thời nên xây dựng “nghị định về quy chế văn hóa nhận chức”. Vì cặp bài trùng "văn hóa nhận chức" và "văn hóa từ chức" không thể tồn tại tách rời.

 

 

 

Báo chí khui ra biết bao nhiêu vụ "cả họ làm quan" như ở huyện Mỹ Đức Hà Nội, ở tỉnh Hà Giang, huyện Phong Điền TP. Cần Thơ, huyện A Lưới Thừa Thiên Huế, ở Tây Nguyên, Bình Định, Bà Rịa Vũng Tàu... Dư luận chưa kịp nguội thì lại xảy ra các sự việc tương tự như: "Bổ nhiệm giám đốc sở 30 tuổi đúng quy trình", "Con đường quan lộ của Vũ Quang Hải, con trai của nguyên bộ trưởng Vũ Huy Hoàng", "Có ai tốt số hơn vụ phó 32 ngày của Vũ Minh Hoàng"... Vấn nạn “cả họ làm quan” như nấm mọc sau cơn mưa, diễn biến phức tạp và ngày càng biến tướng tinh vi, đến mức trở thành câu mỉa mai trên cửa miệng người dân: "Đồng chí này là con đồng chí nào" như một tựa bài viết trên báo Tuổi Trẻ.

 

Bàn về văn hóa nhận chức hay văn hóa từ chức chính là nhấn mạnh về lòng tự trọng. Theo quy luật khách quan, người càng giỏi thì lòng tự trọng càng cao. Nhưng quy luật này dường như không có giá trị đối với không ít quan chức Đảng viên. Người ta thoải mái cơ cấu người nhà người có quan hệ dây mơ rễ má vào làm lãnh đạo ở các cơ quan nhà nước, khi xã hội lên tiếng thì họ trưng ra nhiều lý lẽ chứng tỏ đã làm "đúng quy trình" như: "có bằng cấp", "có năng lực, giỏi nghiệp vụ", "do nhu cầu công tác địa phương"... Giỏi trên cả mong đợi như Vũ Huy Hoàng, có 2 bằng thạc sĩ rành 5 ngoại ngữ… Nhưng có một cái thiếu mà đọc vào ai cũng thấy, đó là thiếu lòng tự trọng nói cách khác là thiếu "văn hóa nhận chức".

 

 

 

Người xưa dạy: không lấy vật bất nghĩa không giao thiệp với người bất nhân (nhân phi nghĩa bất giao vật phi nghĩa bất thủ). Ca dao tục ngữ Việt Nam giáo dục về lòng tự trọng cũng có nhiều: đói cho sạch rách cho thơm, giấy rách cũng giữ lấy lề, ta về ta tắm ao ta... Báo chí viết nhiều về lòng tự trọng của những em bé bán vé số: có người không mua vé số mà móc tiền ra cho thì em không nhận: "em bán vé số, em không xin tiền". Thậm chí có em bị cướp sạch hết tiền, khi người đi đường hùn tiền nhau cho, em vẫn từ chối không nhận.

 

"Giỏi" như Vũ Huy Hoàng, "năng lực" như Vũ Quang Hải, tài ba như Lê Phước Hoài Bảo... lẽ nào không am hiểu quá trình từ một nhân viên bình thường cho đến lúc làm lãnh đạo phải mất bao nhiêu năm, phải trải qua bao nhiêu thử thách nghề nghiệp và có những đóng góp cụ thể cho đơn vị? Nếu đã am hiểu rồi mà vẫn tiếp tay phù phép thủ tục cho "đúng quy trình" để hợp thức hóa cái ghế của mình, thì hóa ra lòng tự trọng của những người này thua xa một em bé bán vé số! Đầu có xuôi thì đuôi mới lọt, nếu không giải quyết vấn nạn thiếu văn hóa ở cái khâu "đầu vào" này trong các cơ quan nhà nước thì khi họ lên làm quan to, đất nước và nhân dân trông mong được gì?

 

Bạn bè người thân của tôi và của bạn... cũng là cử nhân, thạc sĩ, dược sĩ, kỹ sư có người với tấm bằng hạng xuất sắc nhưng ra trường vì không có ô dù cho nên phần nhiều là mất vài năm chạy xe đi bán hàng tiếp thị. Những lúc va vấp trong công việc bị xếp chửi cho tối tăm mặt mày, những ngày trời Sài Gòn nắng nóng như đổ lửa, tấp xe vào vỉa hè ăn một tô cháo lòng, gọi một ly trà đá cũng phải đắn đó vài ngàn đồng. Nhưng cũng chính nhờ đó mà trui rèn bản thân, hiểu rõ giá trị của đồng tiền kiếm được bằng sức lao động chân chính, từ đó mà hun đúc thành nghị lực củng cố lý tưởng sống chân chính.

 

Xin mời quý độc giả xem Video : Tổng Bí thư: Nếu Quân đội “tự diễn biến” thì tất Đảng và chế độ sẽ tiêu vong

 

              

 

Bên hành lang quốc hội một vị nữ lãnh đạo của một thành phố lớn đã từng phát biểu: "con cháu lãnh đạo làm lãnh đạo là phước cho dân". Nhưng theo thiển ý, con cháu lãnh đạo mà biết từ chối cái ghế làm lãnh đạo dọn sẵn cho mình, dám bước đi trên đôi chân của mình để đi tới thành công thì mới là phước cho dân.

 

Những phát súng lệnh đã được bắn ra từ những lãnh đạo cao cấp nhất của Đảng và chính quyền: "Phải nhốt quyền lực vào lồng quy chế lập pháp" và "Chúng ta thi tuyển để tìm người tài chứ không phải tìm người nhà”. Nhưng việc thực hiện, nếu còn "bắt chuột sợ vỡ bình" thì mười năm sau chúng ta cũng sẽ nói lại câu chuyện của ngày hôm nay và tình hình đất nước cứ mãi trì trệ không cất cánh được.

 

Trúc Nguyễn

 

(Dân Luận)